Yazar "Uysal, Yavuz" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 3 / 3
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Adıyaman halk kültüründe dua ve beddualar (alkışlar-kargışlar)(2019) Uysal, YavuzHalk kültürü ürünleri, halkın aynası ve geleceğe aktarılan mirasıdır. Dua ve beddualar halk kültüründe kültür aktarımını sağlayan önemli sözlü anlatım türlerinden birisi olup insanların günlük hayat içerisinde farkında olarak ya da olmayarak en fazla kullandıkları kalıplaşmış sözlerdir. İnsanların hayatın akışı içerisinde karşılaştıkları olumlu davranışlar karşısında alkışta bulunmaları ya da dua etmeleri ne kadar doğal bir durum ise karşılaştıkları kötü hadiseler karşısında tepki olarak kargışta bulunmaları ya da beddua etmeleri de bir o kadar doğal bir durumdur. Türk toplumu içerisinde iyi davranışlar her zaman takdir edilir. Bu takdir halk kültüründe dualarla karşılık bulur. Ancak beddualar için bu durum tam tersi yönde algılanır ve beddua etmekten mümkün olduğunca uzak durulmaya çalışılır. Geçmişten günümüze, aktarılarak gelen alkış ve kargışlar kalıp sözlerdir. Bu yönüyle atasözü ve deyimlerle benzerlik gösterirler. Bu çalışmada, Adıyaman ili ve çevresinde halen canlı bir şekilde kullanılmakta olan dua ve beddua örnekleri incelenmiş ve diğer türler ile aralarındaki bağlar ortaya konulmuştur.Öğe Adıyaman halk kültüründe evlilik ve evlenme törenleri(2019) Uysal, YavuzToplumun en küçük birimi olan aile, iki insanın birlikteliği ile oluşan ve toplumun çekirdeği konumundaki en küçük sosyal yapıdır. Bir milletin geleceğini tayin eden bu sosyal yapı, kültürel boyutta incelendiğinde Türkler arasında kutsallık derecesinde önemli görülen ve dinî inançlarla da tamamlanarak önemi arttırılan bir yapıya dönüşmüştür. Aile kavramının oluşmasının ilk basamağını oluşturan evlilik, dünyanın bütün milletlerinde görülen bir uygulama şekli gibi görülse de bu törenin oluşumu, öncesi ve sonrasında yapılan törenler, hemen hemen bütün milletlerde hatta bir milletin kendi içerisinde bile farklılık göstermektedir. Eş seçimi, eş sayısı, kız isteme, kına gecesi vb. uygulamalar, her kültürde kuralları ve sınırları belirlenerek insanların kültür mirasına işlenmiştir. Evlilik, insanların bireysellikten kurtularak yeni bir sosyal statü kazandıkları hem toplumsal hem de bireysel sorumluluklarıyla yaşam şekillerini değiştirdikleri, önemli dönüm noktalarından birisidir. Geleneksel yapı içerisinde uygulanmakta olan evlilik adına düzenlenen törenler, gün geçtikçe yok olmakta ve insanlar geleneksel uygulamaları, toplumsal yükümlülük statüsünden çıkarmaktadırlar. Bu çalışmada, Adıyaman ili ve çevresinde unutulmaya yüz tutmuş evlenme gelenekleri, evlilik çağı gelmiş iki insanın, tanışmalarından, düğün sonrası el öpme ziyaretine kadar geçirdikleri evreler, detaylı bir şekilde ele alınmıştır.Öğe Gazipaşa folklorunda maniler(2019) Uysal, YavuzTürk halk şiiri ürünleri içerisinde en yaygın türlerden birisi olan mani, hem söylenişindeki ahenk hem de üstlenmiş olduğu derin anlam yükü ile bütün insanların dikkatini çeken; ancak sadece belli yetenekleri olan kişiler tarafından söylenebilen bir türdür. Mani yakma, mani düzme gibi ifadelerle de adlandırılan bu gelenek, Anadolu coğrafyasının hemen her köşesinde farklı bir şekilde icra edilse de toplumsal değişimlere kayıtsız kalamamış ve söyleyicileriyle birlikte yavaş yavaş kaybolmaya başlayan bir tür haline dönüşmüştür. Toplum için önem arz eden kına gecesi, düğün, bayram, hıdırellez, Ramazan geceleri ve sünnet merasimleri gibi özel günlerin vazgeçilmez sözlü kültür ürünü maniler, kısa ve akılda kalıcı olup; üstlenmiş olduğu anlam yükü ile diğer sözlü anlatım türleri içerisinde kendisine yer bulmuş ve Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu çalışmada, mani türü ve mani söyleme geleneği hakkında genel bilgiler verilip, Antalya’nın Gazipaşa ilçesinden derlenen 98 mani örneği kendi içerisinde tasnif edilerek, yöresel özelliklerin mani türü üzerindeki etkisi incelenmiştir.
