Psikolojik tacizin içtihatlar ışığında uygulamadaki yeri

Abstract

Borçlar Kanunu'nun 417.maddesi kapsamında mevzuata giren psikolojik taciz düzenlemesi çalışma mevzuatında var olan önemli bir eksikliği ortadan kaldırmıştır. İşyerinde psikolojik taciz, bir topluluk içinde iki insandan birinin diğerine uyguladığı psikolojik şiddet olarak tanımlanabilir. Psikolojik taciz eylemi, zaman içinde psikolojik terör, psikolojik şiddet, duygusal taciz, zorbalık, yıldırma ve bezdiri gibi kavramlarla da ifade edilmiştir. Çalışma ilişkilerinde sık sık gündeme gelen psikolojik taciz; ast, üst veya eşitleri tarafından bir kişiye yönelen saldırıdır. Kişilik haklarına yönelik birçok fiilin psikolojik saldırı olduğunun iddia edilmesi mümkündür. Ancak saldırının psikolojik taciz olarak değerlendirilebilmesi için, saldırganın fiilinin psikolojik tacizin ayırt edici özelliklerini taşıması gerekmektedir. Psikolojik taciz olarak kabul edilmeyen hallerde mağdur, saldırıyı gerçekleştirenin bu tutum ve davranışlarına karşı da yasal yollara başvurabilecektir. Psikolojik tacizin işverenin kendisi ya da çalışanları tarafından yapılması halinde, işveren açısından yükümlülükler doğmaktadır. Bu fiiller aynı zamanda haksız fiil olarak değerlendirilebilir. Her halükarda işçilerin veya işverenin işçiye yönelik tutum ve davranışları haksız fiil teşkil etsin veya etmesin, yükümlülüğünü yerine getirmeyen işveren sorumluluk taşımaktadır. Uygulamada, çalışma hayatında yaşanan olaylar karşısında psikolojik taciz sorunlarının çözümüne yönelik önemli içtihatlar oluşturulmuştur. Özellikle Yargıtay'ın son yıllardaki emsal kararları sorunun çözümüne önemli katkı sağlamaktadır. Çalışmamızda, bu içtihatlar doğrultusunda uygulamada psikolojik tacizin hukuki sonuçları incelenmiştir.

Psychological harassment regulation that entered into legislations within the scope of the 417. Article of Code of Obligations abolished a very important drawback existed in employment legislation. Psychological harassment in the workplace can be defined as psychological violence that a person commits to another person in a community. In time, psychological harassment act has been also described as psychological terror, psychological violence, emotional harassment, bullying, intimidation and mobbing. Psychological harassment, which is often at the top of the agenda, is a violence committed against a person by his/her superior, subordinate or equals. It is possible for a lot of acts against personal rights to be claimed as psychological assault. However, for an assault to be evaluated as psychological harassment, assailant's act has to have the distinctive features of psychological harassment. In situations which are not accepted as psychological harassment, the injured party can take legal actions also against the assailant's attitudes and behaviours. If psychological harassment is committed by the employer or his/her employees, there emerge obligations on the employer. These acts can also be considered as tortious acts. In any case, both the employer's attitude and behaviours towards the employee constitute tortious act, the employer who does not fulfil the obligations bear responsibility. In practice, important case laws for the solution of psychological harassment have been formed against the incidents that take place in working life. Especially, the precedents of the Supreme Court in recent years have made significant contribution to the solution of the problem. In our study, legal consequences of psychological harassment in practice were analyzed in accordance with these case laws.