Fen Bilimleri ders kitaplarının bilimsel sorgulama becerileri açısından incelenmesi

Abstract

Geçmişten günümüze bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler bireylerinde yaşam biçimlerini her alanda etkileyerek değişikliklere sebep olmaktadır. Bu değişiklikler bilgiye ulaşma yollarınıda değiştirmektedir. Öğretmenler ve öğrenciler ihtiyaç duydukları bilgileri ilk olarak kitaplardan ulaşmaya çalışmaktadır. Buna bağlı olarak da kitap içerikleri bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte olmalıdır. Tüm bireyleri fen okuryazarı olarak yetiştirilmesini amaçlayan MEB 2018 Fen Bilimleri dersi öğretim programın genel amaçları içerinde sıkça vurgulanan kavramlar arasında bilimsel süreç becerilerini kullanabilen, bilimsel sorgulamayı anlayabilen bireylerin yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırmada 2020-2021 eğitim öğretim yılında 5.6.7.sınıflarda okutulacak olan MEB yayınları fen bilimleriders kitapları ve 8. sınıflarda okutulacak olan MEB tarafından onaylı özel yayınevi fen bilimleriders kitaplarında bulunan deney ve etkinlik bölümlerinin bilimsel sorgulamaya uygunluğu nedir? Sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmamız, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından önerilen ortaokul 5.,6. (2 ders kitabı), 7. sınıf MEB yayınları ve 8. sınıf (özel yayınevi) beş adet fen bilimleri ders kitapları ile sınırlandırılmıştır. Bu çalışmada doküman incelemesi ile toplanan veriler içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. İçerik analizi, bilimsel yöntemlerin kullanıldığı, kullanılacak materyallerin verdiklerin mesajların özetlendiği, sınıflandırmaların ve karşılaştırılmaların yapılıp sayısal olarak anlam kazandırıldığı bir yöntemdir (Chen, Monion ve Morrison, 2007).Fen bilimleri ders kitaplarındaki deney ve etkinliklerin sorgulama tabanlı görevlerinin analizinde, Yang ve Liu (2016) tarafından geliştirilen Sorgulama tabanlı görevleranaliz envanteri (Inquiry-based Tasks Analysis Inventory v [ITAI]) kullanılmıştır. Sorgulama tabanlı görev analizi envanteri (SGAE) üç ana boyut ve 22 alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırma sonucunda incelenen dokümanların deney ve etkinlik bölümlerinin bilimsel sorgulamaya uygunluğunun düşük seviyede kaldığı tespit edilmiştir. Oysaki birçok bilim insanının bilimsel sorgulama ile ilgili yapmış olduğu çalışmalar, bu konunun ne denli önemli olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, hazırlanacak fen bilimleri ders kitaplarının bilimsel sorgulama becerileri açısından daha kapsamlı olması, deney ve etkinliklerde bulunan bilimsel süreç becerilerinin kademeler arası geçişlerde orantısal bir artış gösterecek şekilde düzenlenmesi önerilmektedir.

Tourism is defined as the travel of tourists from their current place to another for the purposes of seeing new places, exploring, visiting nature and historical structures. Then, the concept was expanded, and trips made to maintain a healthy life by taking advantage of the climate and weather conditions and making use of healthy natural resources and the advancement of health technologies were added and the concept of health tourism was created.The aim of the study is to examine the effects of the differences between the demographic and occupational characteristics of health workers and their perceptions of health tourism quality and communication on health workers working in the provinces of Denizli, Bursa, Antalya, Mersin and İzmir, which are important in health tourism. The data will be evaluated according to the communication and quality perceptions of health workers, gender, occupational group, professional experience, province, foreign language proficiency and various education variables they receive within the scope of health tourism.A survey method consisting of 11 items was used for the research data. The research consists of closed and open-ended demographic and occupational questions related to the individual characteristics of the health workers who will be included in the study by the researcher. In the research, data was collected through the website www.online-anket.gen.tr, transferred to the SPSS 24.0 packaged statistical program and analyzed.It was concluded that health workers who received in-service training had higher perceptions of both quality and communication than those who did not. Based on this result, it was thought that the training given to the patient about other services that he or she could benefit from besides the health services offered to the patient could positively affect the quality and communication perceptions of the healthcare professionals.