Hizmetkâr liderlik ve örgütsel sinizm arasındaki ilişkinin incelenmesi: Hizmet sektöründe bir araştırma

Abstract

Hizmetkâr liderlik kavramını ilk olarak Robert K. Greenleaf 1977 yılında “Hizmetkâr olarak lider” adlı eserinde ele alarak incelemiştir. Hizmetkâr liderlik yaklaşımın en önemli özelliği liderin izleyicilerine hizmet eden konumda olmasıdır. Örgütsel sinizm, örgütlerin son zamanlarda karşılaştıkları önemli sorunlarından biridir. Sinizm, umutsuzluk, karamsarlık ve güvensizlik gibi olumsuz duyguları barındıran bir kavramdır. Bu durum örgüt bireyleri arasında hayal kırıklığı, olumsuz davranışlar ve iş veriminin düşmesi gibi olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı hizmetkâr liderlik ve örgütsel sinizm arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ayrıca hizmet sektöründe çalışanların demografik özelliklerine göre hizmetkâr liderlik algılarının ve örgütsel sinizm düzeylerinin anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirleme amaçlanmıştır. Araştırma grubunu Ankara’daki büyük ve çok büyük ölçekli alışveriş merkezlerinin çalışanları oluşturmaktadır. Çalışma da Basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak 380 işgörene ulaşılmıştır. Araştırmaya veri toplamak maksadıyla anket uygulanmış, işgörenlerin bazılarının araştırma ölçeğini eksik cevaplandırdıkları için 336 anket değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma da kullanılan anketin ilk bölümünde hizmetkâr liderlik ve örgütsel sinizm ilişkisini etkileyebileceği düşünülen demografik faktörler içeren kişisel bilgi formu, ikinci bölümünde 27 ifadeden oluşan hizmetkâr liderlik ölçeği, anketin üçüncü bölümünde 13 maddeden oluşan örgütsel sinizm ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada yapılan korelasyon analizi sonucunda Hizmetkâr liderlik ile örgütsel sinizm arasında negatif yönlü, zayıf ilişki olduğu saptanmıştır. Basit doğrusal regresyon analizi sonucunda hizmetkâr liderlik algılarının örgütsel sinizme düşük düzeyde bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre çalışanların hizmetkâr liderlik algıları arttıkça örgütsel sinizm düzeylerinin azalacağı düşünülmektedir.