Erken ergenlikte güvenli bağlanma ve öz-yeterlik: umudun aracı rolü

Abstract

Erken ergenlik çocukluk ve geç ergenlik arasında yer alan ve tipik olarak 10 ve 14 yaş aralığını kapsayan önemli bir gelişim aşamasıdır. Bu araştırma, ergenlerin bu kritik dönemde sağlıklı gelişimlerinde önemli bir işleve sahip öz-yeterlik inançlarına yönelik bir model geliştirmeyi amaçlamaktadır. Güvenli bağlanan ergenlerin artan umut aracılığıyla daha fazla öz-yeterlik inancına sahip olacağı varsayılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, Antalya ilindeki üç farklı ortaokulda, altı, yedi ve sekizinci sınıflara devam eden 353 ergenden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında İlişki Ölçekleri Anketi, Çocuklar için Umut Ölçeği ve Çocuklar İçin ÖzYeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, araştırmada incelenen tüm değişkenler arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir. Aracılık analizinden elde edilen bulgular, güvenli bağlanma ve öz-yeterlik arasındaki ilişkiye umudun aracılık ettiğini ve araştırmada test edilen modelin öz-yeterlikteki toplam varyansın yaklaşık %40’ını açıkladığını ortaya koymuştur. Araştırma bulguları alan yazın bağlamında tartışılmış ve gelecekteki çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.