George Shackle’ın iktisadi analize katkısı: Kaleidik gerçeklik ve epistemolojik temelleri

Abstract

George L.S. Shackle, ana akım iktisadın, düzenli ve dengeye eğilimli dünya tasavvuruna, gerçek dünyayı yansıtmadığı gerekçesiyle karşı çıkan bir iktisatçıdır. Avusturya İktisat Okulu’ndan Friedrich August von Hayek’in öğrencisi olarak çalışırken John Maynard Keynes’in fikirleriyle özellikle belirsizlik analiziyle tanıştıktan sonra, denge fikrinin, gerçek dünyayla uyumsuz olduğuna kanaat getirerek, yeni bir gerçeklik kavramsallaştırması yapmıştır. Gerçeklik, tıpkı bir kaleydoskoptaki görüntüler ve desenler gibidir. Başka bir deyişle, gerçeklik, belirsiz bir gelecekle karşı karşıya olan bireylerin hayal gücüyle şekillenen beklentileriyle şekillenmektedir. Tahmin edilebilir bir düzenin ve dengenin yokluğu ile tanımlanan “gerçek” dünyanın en belirgin özelliği ise, bu gerçekliği oluşturan bireylerin bilgisizliğidir. Shackle, iktisadi sistemlerdeki istikrarsızlığın sebebini, gerçekliğin doğasındaki belirsizlik olarak kavramsallaştırmasıyla ontolojik bir yaklaşıma sahipmiş gibi görünmektedir. Bu çalışmanın amacı, Shackle’ın, kaleidik gerçeklik yaklaşımını, bu yaklaşımı üzerine inşa ettiği zaman, belirsizlik, kararlar, beklentiler ve bunların iktisadi sistem üzerine etkileri aracılığıyla incelemektir. Kaleidik gerçeklik yaklaşımı, radikal bir yaklaşım olmasına rağmen, meseleyi zamansallık ve bilgi boyutunun dışına çıkaramaması bu radikal bakış açısının ortaya koyulmasına olanak vermemektedir. Çalışmada savunulan argüman ise bu analizin aslında epistemolojik bir yaklaşım olduğunu öne sürmektir. Ekonomik sistemlerde süreksizliğin ardında yatan nedenler geleceğin belirsizliği ve genel olarak zamansallığın yanı sıra bilginin sürekli değişen ve her zaman eksik olan doğası değildir; ekonomik sistemlerde süreksizliğin arkasında yatan nedenler sadece bu sistemlerin doğasında var olan özelliklerde bulunabilir.

George L. S. Shackle is an economist who rejects the harmonious and equilibrium-oriented world view of mainstream economics. Shackle's economic analysis is based on the real world which is unstable and in a state of non-equilibrium. While he was working with Friedrich August von Hayek from the Austrian School of Economics, he encountered Keynes' ideas, especially uncertainty analysis. After this encounter, he made a new conceptualization of reality, considering that the idea of equilibrium is incompatible with the real world. Reality is just like images and patterns in a kaleidoscope. In other words, reality is shaped by the expectations of individuals facing an uncertain future using their imagination. So "real" world is defined by the absence of a predictable order and equilibrium because of ignorance of the individuals who constitute this reality. Shackle's analysis of the economic system’s instability seems to have an ontological approach as it explores the nature of reality. The purpose of this study is to examine the kaleidic reality approach through uncertainty, decisions, expectations and their effects on economic system. The “kaleidic reality” approach that Shackle suggests about the nature of reality is a very radical approach, but his focus on time and knowledge undermines its radical character. The argument defended in the study is to suggest that this analysis is actually an epistemological approach. The reasons lying behind discontinuity in economic systems are not uncertainty of the future, and temporality in general, as well as the ever-changing and always-incomplete nature of knowledge; the reasons lying behind discontinuity in economic systems can only be found within the inherent characteristics of those systems.