Üst-düzey kişilik faktörleri ve yaşamda anlam: Temel psikolojik ihtiyaçların aracı rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı, üst-düzey kişilik faktörleri ile yaşamda anlam arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların aracılık rolünün test edilmesidir. Bu çalışmaya önerilen yapısal eşitlik modellemesinin test edilmesi amacıyla 360 lise öğrencisi katılmıştır. Verilerin toplanmasında Beş Faktör Kişilik Ölçeği, Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği ve Yaşamda Anlam Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 20 ve LISREL 8.80 istatistik programları kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, lise öğrencilerinin üst-düzey kişilik yapıları ile yaşamda anlamın varlığı arasındaki ilişki temel psikolojik ihtiyaçlar aracılığıyla sağlanmaktadır. Lise öğrencilerinin üst-düzey kişilik yapıları ile yaşamda anlam arayışı arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların aracı rolü yoktur. Ancak esneklik ve yaşamda anlam arayışı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu model her iki cinsiyet grubunda da aynı şekilde geçerlidir

The purpose of this study is to test the role of mediating effects of basic psychological needs in the relationship between higher-order personality factors and the meaning in life. In the study, 360 high school students participated to study for testing the proposed structural equation modeling. In order to gather data, Big Five Inventory, Basic Psychological Need Satisfaction Scale and the Meaning in Life Questionnaire were used. The data were analyzed by using SPSS 20 and LISREL 8.80 statistical programs. The results * Yrd. Doç. Dr., Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi/Eğitim Fakültesi/Eğitim Bilimleri Bölümü/Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, nur.celik@alanya.edu.tr, ORCID ID: orcid.org/0000-0001-7920-4361** Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi/Eğitim Fakültesi/Bölüm/ Eğitim Bilimleri/Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, ismen@istanbul.edu.tr, ORCID ID: orcid.org/0000-0002-1293-5183revealed that satisfaction of basic psychological needs fully mediated the relationship between higher-order personality factors and presence of the meaning in life in high school students. The satisfaction of basic psychological needs does not have an intermediary role in the relationship between higher-order personality factors and search of meaning in life in high school students. However, the results also showed there is a significant positive relationship between plasticity and search of meaning in life. The model does not differ significantly according to gender