Stratejik insan kaynakları perspektifinde organizasyon geliştirme süreci: Performans değerleme fonksiyonu

Abstract

Günümüzün artan rekabet koşullarında insanın önemi çok daha belirgin hale gelmektedir. Bir entelektüel sermaye tanımlamasında yer alan insan faktörü, işletmelerin çevresel etkilere bağlı olarak gerçekleştirecekleri organizasyon geliştirme sürecinde, göz önüne alınacak temel bir bileşendir. Bu bağlamda, insan yönetimindeki stratejik perspektif, organizasyon için öncül bir bileşen olabilecektir. İşletmelerde insan kaynakları yönetiminin gelişen stratejik rolü, stratejik insan kaynakları yönelimi, stratejik insan kaynakları yönetimi uygulamaları, halihazırdaki insan kaynakları yönetim anlayışının etkinliği ve insan kaynakları yöneticilerinin yetkinliği ile ilişkilendirilebilecektir. Bu çalışmada, üretim ve hizmet sektörlerinde turizm, gıda, tarım, inşaat, tekstil, otomotiv, ulaştırma, sağlık, temizlik, ticaret (satış-pazarlama), bilişim teknolojileri, metal ve güvenlik iş kollarından 69 orta-büyük ölçekli işletmenin en üst düzey insan kaynakları yöneticilerinden veri alınarak işletmelerin stratejik insan kaynakları yönetimi anlayışlarının planlı değişim, organizasyonel öğrenme, bilgi ve kaynak kullanımı ve yönetime katılma boyutlarında organizasyon geliştirme sürecine etkisi ve stratejik insan kaynakları yönetimi fonksiyonları içerisinde önem arz eden performans değerleme fonksiyonunun, organizasyon geliştirme sürecindeki önemi incelenmiştir. Araştırmada veri toplama yöntemi envanter kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Önerilen ilişkilerin teşhisinde korelasyon ve çoklu doğrusal regresyondan yararlanılmış, analizler SPSS 22.0 programında gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre SİKY etkinliği, organizasyon geliştirmenin tüm alt boyutları ile ilişkili çıkmış, SİKY uygulamalarından iş sağlığı-eğitim ve performans boyutları ise organizasyon geliştirmenin planlı değişim, bilgi ve kaynak kullanımı ve yönetime katılma boyutlarındaki değişime anlamı bir etki sağlamıştır.

In today's increasingly competitive environment, human importance becomes more prominent. The human factor, within the concept of intellectual capital, will be the key component considered in the organizational development process that enterprises will undertake depending on their environmental impact. Accordingly, the strategic perspective of human resource management may be a premise factor for the organizational component. The increasing strategic role of human resource management in enterprises may be related to the strategic human resources orientation, the applied strategic HR practices, the effectiveness of current human resource management understanding, and the competence of human resource managers. The present study analyzes data obtained from the senior human resources managers of 69 medium and large scale enterprises (tourism, foods, agricultural, civil, textile, automotive, transport, health, cleaning, trade (sales and marketing), information technologies, metal an security) and examines the effect of organizations' strategic human resource management approaches on organizational development process on the basis of planned change, organizational learning, knowledge and resource utilization, and management participation dimensions and the importance of performance evaluation function within strategic human resources management functions. The data collection method in the study was carried out using inventory. Correlation and multiple linear regression were used in the diagnosis of the proposed relationships, and analyzes were performed in the SPSS 22.0 program. Research findings suggest that HR activities are related to all sub-dimensions of organizational development. It has also been found that the dimensions of occupational health-training and performance, among the HRM practices, made a meaningful effect to planned change, knowledge and resource utilization, and participation in management.