Bir Kültürel Tüketim Pratiği Olarak Netflix Dizileri

Abstract

21. yüzyılda medya içeriklerinin kullanımına yönelik bireysel tüketimler radikal değişimler gösterirken aynı zamanda izleme pratikleri de gelenekselden dijitale dönüşmekte ve aşırı izleme motivasyonları belirginlik kazanmaktadır. Özellikle dizi içeriklerinin tüketilmesinde gözlemlenen bu değişiklik toplumsal grupların belirlediği sosyal statü göstergesine dönüşmekte ve orta sınıfın boş zaman pratiklerinde önemli bir yer haline gelmektedir. Netflix’in son bir yıl içindeki üye sayısında yaşanan dramatik artış da bu sosyal statü olgusunu desteklemektedir. Bu noktada yapılan bu çalışmadaki temel amaç; bir orta sınıf tanımlaması yapmak değil, özellikle dijital teknolojilerin yaygınlaşması ile birlikte bir orta sınıf boş zaman etkinliği olarak televizyon izleme pratiğinde meydana gelen değişimi tüketim ve yaşam tarzı bağlamlarında değerlendirmektir. Çalışmanın çıkış noktasını Weber’in sosyal statü ve Bourdieu'nun sınıf habitusu kavramları çerçevesinde sosyal sınıfların tüketim alışkanlıklarında alt sınıfların üst sınıfları taklit ederek kendilerini farklı sunma çabalarına benzer şekilde ortaya çıkan değişimi görünür kılmak düşüncesi oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışmada günümüzde, sosyal grupların boş zaman etkinliğini dijital medya platformları aracılığıyla deneyimleyip geleneksel medyada üretilen programlardan farklılaşmaya çalışıp çalışmadığının ve boş zaman etkinliğini dijital medya platformu üzerinden üretme süreçlerinin bulgulanması amaçlanmaktadır. Bu verilere ulaşılması amacıyla, çalışmada 12 (on iki) kişi ile derinlemesine mülakat yöntemiyle görüşme yapılmıştır. Katılımcıların sosyal statü sıralamasında alt statü grubunda kendilerini konumlandırma endişelerinin yoğunluğu nedeniyle geleneksel medya tüketimini olumsuzladıkları ve kendilerini kültürel sermaye boyutunda daha nitelikli gördükleri üst sınıfa ait olarak değerlendirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.