Alâiye'den Alanya'ya

Abstract

Alanya, Antikçağ’dan günümüze kadar insanlığa ev sahipliği yapmakla kalmamış aynı zamanda kesintisiz olarak bir medeniyet merkezi olagelmiştir. Şehir, günümüzden tam 800 yıl önce 1221 yılında Türkiye Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad tarafından fethedilmiş ve bir Türk-İslam merkezi olarak yeniden imar edilmiştir. Fethin sonrasında da fatihinin ismine nisbetle Alaîye olarak isimlendirilmiştir. Tarihinin son 800 yılı işgallerle kesintiye uğramaksızın ve ciddi bir tahribat görmeksizin Türk-İslam kültürü ile bezenmiş hâldedir. Dolayısıyla insanlık tarihine sunduğu nimetler itibariyle de şehir ile tarih ayrılmaz bir bütünlük arz etmektedir. Bu mümtaz Selçuklu kökenli Türk-İslam şehrinin zengin tarihini bir bütün olarak ortaya koymak adına, günümüze kadar pek çok etkinlik düzenlenmiş, akademik ve yerel tarih çalışmaları yapılmıştır. Alanya’nın farklı dönemleri ele alınmış ve tarihine katkılar sağlanmıştır. Bu değerli bilimsel katkılara ilaveten kitabımızda; şehrin Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerindeki tarihini ana hatlarıyla, bir arada ve akademik düzeyde sunulabilmesi de amaçlanmıştır. Gerek üniversitelerin kuruldukları şehre katkı sağlamaları şiarından hareketle gerekse de Alanya’nın fethinin 800. sene-i devriyesi münasebetiyle, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ekrem Kalan’ın girişimi ve çabasıyla ALAÎYE’DEN ALANYA’YA isimli bu prestij baskı eser, şehrin sadece ekonomik hayatına değil kültür ve bilim alanındaki çalışmalarına da destek veren Alanya Ticaret ve Sanayi Odasının katkıları ile hazırlanmıştır.

Elinizdeki kitap, Alanya’nın Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi tarihini ana hatlarıyla ortaya koyan bir çalışmadır. Kitabın “Selçuklular Döneminde Alanya” başlıklı ilk bölümünde, Selçuklu tarihçisi Prof. Dr. Mehmet Ali Hacıgökmen tarafından Alanya’nın Selçuklu dönemi tarihi ayrıntılı olarak ele alınmıştır. “Osmanlı Yönetiminde Alâiye (1471-1923)” başlıklı ikinci bölüm ise Osmanlı tarihçisi olan Prof. Dr. Selim Hilmi Özkan tarafından kaleme alınmış ve Alanya’nın Osmanlı dönemi tarihine mercek tutulmuştur. Kitabın son bölümünde ise Cumhuriyet tarihçisi Doç. Dr. Ali Rıza Gönüllü tarafından “Cumhuriyet Döneminde Alanya” başlığıyla, bu kez Alanya’nın Cumhuriyet devrindeki tarihî özellikleri ayrıntılarıyla ortaya konmuştur. Alaîye’den Alanya’ya kitabı, kültür ve medeniyet merkezi olan şehrin tarihî zenginliklerini ve doğal güzelliklerini yansıtan çok sayıda görseli de içermektedir. Bununla birlikte insanların ilk defa görecekleri eski fotoğraflar, haritalar ve arşiv vesikalarıyla da zenginleştirilmiştir. Alanya’nın dönem dönem idarî, iktisadî, askerî, fizikî, coğrafî ve sosyo-kültürel özelliklerini ortaya koyan bilgilere ve detaylı tablolara da yer verilmiştir. Bu yönüyle kitabın; Alanya’nın şehir olarak tarihsel geçmişinin, sahip olduğu fiziksel alt yapısının, doğal ve sosyo-kültürel özelliklerinin tanıtımına katkı sunabilmesi de amaçlanmıştır.