Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının araştırma sorgulamaya dayalı fen öğretimi ve bilimsel tutum üzerine etkilerinin çoklu regresyon ile analizi

Abstract

Bu araştırmada fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarıyla araştırma-sorgulamaya dayalı fen öğretimi inançları ve bilimsel tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 6 farklı devlet üniversitesinde fen bilgisi öğretmenliği programında öğrenim gören 329 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelindedir. Veriler, Epistemolojik İnanç Ölçeği, Araştırma Tabanlı Fen Öğretimi Ölçeği ve Bilimsel Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır ve betimsel ve çıkarımsal istatistiksel analizler yoluyla incelenmiştir. Araştırmanın her bir değişkeni için, minimum, maksimum, ortalama ve standart sapma değerlerini içeren betimsel analizler gerçekleştirilmiş; ortalama değerlerin cinsiyete göre değişip değişmediği ‘bağımsız örneklemler için t-testi’, değişkenler arası ilişki olup olmadığı ‘Pearson moment çarpım korelasyonu’ ve öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna dair inancın, öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğuna dair inancın ve tek bir doğrunun olduğuna dair inancın, araştırma-sorgulamaya dayalı fen öğretimi inancını ve bilimsel tutumu yordama gücü ise çoklu regresyon analizleri ile incelenmiştir. Bulgular, fen bilgisi öğretmen adaylarının öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna inandıklarını ve öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna dair inancın araştırma-sorgulamaya dayalı fen öğretimi inancındaki değişimin yaklaşık %33’ünü, bilimsel tutumdaki değişimin ise %14’ünü açıkladığını göstermiştir.

The aim of this study was to investigate the relationships among pre-service science teachers' epistemological beliefs, science teaching beliefs and scientific attitudes. The study was designed as a survey research and the sample consisted of 329 pre-service science teachers from 6 different state universities. Data were collected using Epistemological Beliefs Questionnaire, Teaching Science as Inquiry Instrument and Scientific Attitude Scale, and were analyzed through descriptive and inferential statistical analyses. For each variable of the study, descriptive analyzes including minimum, maximum, mean and standard deviation values were calculated; and independent samples t-test for the possible mean differences with respect to gender, Pearson moment-product correlation for the relationships among the variables, and multiple regression analyses for the predictive power of epistemological beliefs on teaching science as inquiry and scientific attitude were conducted. According to the findings of the study, pre-service science teachers believed that learning depends on effort. Multiple regression analyses showed that the belief that learning depends on effort explained 33% of the variance in inquiry-based science teaching self-efficacy, while it explained 14% of the variance in scientific attitude.